همه چیز درباره طرح توجیهی، بیزینس پلن و مدل کسب و کار

طرح توجیهی چیست؟

آنچه که در طرح توجیهی مورد بررسی و پایش قرار می گیرد رقبای شما در بازار، پیشنهادات مالی، ملاحظه های فنی و تولیدی، محدودیت های موجود از لحاظ اقلیمی و تکنولوژی و هزینه های موجود می باشد. این موارد در کنار هم می توانند چراغ راه شما برای پیدا کردن مسیر درست و یک تحلیل اصولی برای آغاز یک کسب و کار باشد. در واقع در طرح توجیهی به این موضوع پرداخته میشود که آیا راه اندازی یک استارتاپ یا کسب و کار جدید از لحاظ اقتصادی توجیه پذیر می باشد؟ این توجیه نه از روی احساس بلکه از روی منطق و فکر است.

هیچ گاه اطمینان صد درصد به ایده های خود نداشته باشید. هزاران چاله و مانع در پیش پای شماست که دید محدود شما آن ها را نخواهد دید. به همین دلیل است که اصرار داریم بدون طرح توجیهی قدم از قدم برندارید. با استفاده از طرح توجیهی می توان سخت ترین تصمیمات را به شکلی ساده اجرا کرد. اگر طرح توجیهی شما نتیجه مثبت داشته باشد دیگر نگرانی معنا ندارد. چرا که پشت تان به طرحی گرم است که توجیه پذیری آن را پیش از این ها بررسی کرده بودید. نوشتن طرح توجیهی کمک می کند تا بتوانید تعارضات موجود در حوزه های بازاریابی و توسعه کسب و کار را رفع و رجوع نمایید چرا که این طرح کاملا بی طرفانه به قضاوت کردن تعارض ها و شرایط پیش رو می پردازد.

اهمیت طرح توجیهی زمانی خود را نشان می دهد که این طرح در صرف سرمایه، وقت و انرژی به شما جهت می دهد و از صرف کردن آن ها در مسیری بیهوده جلوگیری می کند. شما با نوشتن طرح توجیهی می توانید متوجه شوید که آیا طرحی که برای کسب و کار در نظر دارید طرحی توجیه پذیر می باشد یا خیر. اگر پاسخ منفی بود بنابراین همان ابتدا عطای آن را به لقایش می بخشید و سراغ راهی دیگر برای شروع یک کسب و کار تازه می روید.

اهمیت نوشتن بیزینس پلن

اگر جزو آن دسته از افرادی هستید که تصور می کنید می توانید یک نقشه حدودی در ذهن تان ترسیم کنید و طبق احتمالات پیش بروید همینجا ترمز کنید.

چرا که انتخاب این مسیری که در پیش گرفته اید چیزی جز بن بست نیست. شما برای شفاف سازی مسیر حرکت و خروجی راه باید حتما بیزینس پلن داشته باشید.

تصور کنید می خواهید یک ساختمان بسازید، آیا منطقی ست که بدون هیچ فکر و نقشه ای و بدون هیچ گونه زیر ساختی شروع کنید به آجر روی آجر گذاشتن؟ این دیوانه وار ترین کاری ست که می توان انجام داد و همه ما به خوبی می دانیم که در انتها چه چیز رخ خواهد داد. راه اندازی و توسعه دادن یک کسب و کار هم به همین منوال است. برای اینکه یک استارتاپ راه اندازی کنید و یا کسب و کار خود را توسعه دهید باید حتما بیزینس پلن داشته باشید و شیوه نگارش آن را آموزش دیده باشید

 بهترین تعبیری که می توان برای بیزینس پلن داشت یک تعبیر سه کلمه ای است؛ “نقشه راه پیروزی”. داشتن یک بیزینس پلن تک صفحه ای و هر چند ناقص بهتر از نداشتن آن است. به کمک بیزینس پلن می توان منابع را شناسایی کرد و یک برنامه اجرایی درست و واقع بینانه برای پیاده سازی ایده ها در پیش گرفت.

ممکن است تصور کنید که یک بیزینس پلن خوب و بی نقص باید لزوما یک رساله پنجاه صفحه ای باشد اما این طور نیست. شما می توانید در قالب محتوایی مختصر و مفید یک بیزینس پلن برای کسب و کار نوپای خود تهیه کنید.

برای نوشتن بیزینس پلن باید گام های مشخصی طی شود. شما باید اقدام به تدوین بخش های مختلفی چون خلاصه اجرایی طرح، ترسیم نمای کلی بازار، معرفی محصولات و خدمات، بررسی فرصت های بازار، بررسی بحث فروش و بازاریابی، تحلیل مزایای رقابتی و تدوین برنامه عملیاتی و چیدمان تیم مدیریتی نمایید. همچنین باید یک برنامه مالی بی نقص را تدوین کنید. در ادامه مراحل نوشتن بیزینس پلن مورد بررسی قرار گرفته است.

مدل کسب و کار چیست؟

اولین سوالی که به هنگام راه اندازی یک کسب و کار در ذهن شما جرقه خواهد خورد این است که چرا قصد راه اندازی این کسب و کار را دارید؟ قرار است چه گره ای از کار مشتریان باز کنید؟ سعی در رفع کدام چالش مشتریان دارید؟ آیا محصول و خدماتی که قرار است ارائه دهید به کار مشتریان خواهد آمد؟ این ها سوالاتی ست که ذهن افراد را در نقطه شروع درگیر می کند و این نقطه دقیقا همان جایی ست که باید به مدل کسب و کار پناه آوریم.

اینکه چگونه قرار است در کسب و کارتان درآمد زایی کنید درون مایه اصلی مدل کسب و کار می باشد. شما با راه اندازی یک کسب و کار در واقع قصد ارائه یک ارزش را به مخاطبان خود دارید. مدل کسب و کار روشن می کند که این ارزش را چگونه قیمت گذاری کنید. آزمایش و مدل سازی مسیرهای کسب در آمد و ساماندهی کردن هزینه ها در قالب یک مدل کسب و کار تبیین می شود.

این مدل در واقع با زبان سلیس و شفاف به شما خواهد گفت که چگونه پول در آورید. البته این در واقع هدف غایی از طراحی مدل کسب و کار می باشد که سایر اهداف در سایه و تحت لوای آن قرار دارند. بیزینس مدل به شما یک طرح کلی از کسب و کار، منابع، مشتریان هدف و محصولات و خدمات و نحوه قیمت گذاری آن ها خواهد داد. شاید بیراه نباشد اگر مدل کسب و کار را به یک آهنربا تشبیه کنیم که فاکتورها و مولفه های مهم در موفقیت یک کسب و کار را به خود جذب می کند و در قالب یک طرح ارائه می دهد.